Autisme en empathie

beeld met drie figuren uit metaal

In zijn boek Zero degrees of empathy uit 2011 worden autisten, samen met mensen met een aantal persoonlijkheidsstoornissen (narcisme, borderline en psychopathie) door  autisme-onderzoeker Simon Baron-Cohen  opgevoerd als mensen zonder empathie. De Amerikaanse titel is The science of evil, om het nog eens sterker aan te zetten. Met tussen haakjes excuses voor iedereen die “autist” als scheldwoord ziet. Ik gebruik het hier niet als scheldwoord maar als verkorte vorm van “iemand met de diagnose ASS”.

(meer…)

Autisme en communicatie

Dames in Flamencojurk aan de koffie

Stel je een wereld voor waarin ruim 95% van de mensen autistisch is. In die wereld zou er een afwijking bestaan. Laten we die afwijking Alterisme Spectrum Stoornis noemen, waarin Alterisme staat voor: op anderen gericht.

Hypothetische gebeurtenissen

In de DSM (Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders ) zou dan onder andere iets staan als:

Beperkingen in de communicatie en interactie.
    Kernsymptomen: Deficiënties in communicatie op inhoud, in het expliciet maken van behoeften, de neiging tot pesten.
 

In de toelichting zou dan staan dat communicatie vaak niet betrekking heeft op feitelijkheden, maar over hypothetische gebeurtenissen die andere personen betreffen. In de toelichting zou waarschijnlijk ook staan dat personen met deze afwijking vaak, in tegenstelling tot wat de naam van de afwijking doet vermoeden, in sterke mate egoïstisch zijn.

(meer…)

Autisme en tijd

Er staat niets over tijd bij de officiële kenmerken van autisme. Toch hoort het echt bij autisme: problemen met tijd.

Kloktijd

Stel dat je een afspraak in je agenda hebt staan om 14.30, dan staat de hele dag in het teken van die afspraak. Minstens 100 maal bereken je opnieuw of je voldoende tijd hebt ingeruimd voor de reis naar je afspraak toe, of je geen vergissing hebt gemaakt. En steeds opnieuw vraag je je af of je lijstje met wat je mee wilt nemen (op papier of in je hoofd) wel volledig is.

(meer…)

Autisme en maatschappij

man zit uin kruiwagen

Soms krijg ik bij de GGZ het beeld van mensen die heel druk bezig zijn met het redden van met olie besmeurde vogels, terwijl achter hen olietankers varen die allemaal lek zijn. Depressies, angststoornissen, burn-outs, je kunt dat allemaal niet los zien van de manier waarop we de maatschappij hebben ingericht. In plaats van je te richten op kwetsbaarheden van individuen en je best te doen hen weerbaarder te maken, zou je ook moeten aangeven welke aspecten van de maatschappij ziekmakend zijn. Gelukkig zijn er steeds meer psychiaters die dat doen.

(meer…)

Autisme en intensieve menshouderij

flatgebouw

Veel mensen proberen de toename aan diagnoses autisme en ADHD te duiden. Zo ook de psychiater David Con, die de toename in het Parool wijt aan het gebruik van taal. In onze taal zouden we gedrag en ervaring al snel als afwijking beschouwen, en daardoor worden er zoveel labels uitgedeeld.

Ik denk dat het niet zo eenvoudig ligt. Die taal, waarin iemand die veel beweegt druk wordt genoemd, en iemand die niet gemakkelijk met anderen praat verlegen, ontstaat niet zo maar vanzelf. Die taal gebruiken we omdat we de maatschappij steeds meer zo hebben ingericht dat mensen als vanzelfsprekend aan een bepaalde norm moeten voldoen. Dat is het probleem. De taal is alleen een symptoom.

(meer…)

Knopen van de diagnose ASS ontwarren

Begrijpen wie je bent is waarschijnlijk een behoefte van iedereen, maar als je autistisch bent heb je er een nog veel grotere behoefte aan. Een diagnose werkt dan als een tweesnijdend zwaard. Aan de ene kant geeft het je houvast: “Oh, het is dus normaal dat ik me niet normaal voel”, “Oh, dat ik zo snel moe word van geluiden komt dus door mijn autisme”. Aan de andere kant ben je opeens officieel “niet normaal”.

Daar komt nog bij dat een diagnose ASS alleen iets zegt over wat er aan je waar te nemen valt. Het zegt niet iets over hoe je in elkaar zit. Er zijn allerlei theorieën over wat autisme precies is, maar er is geen eensluidend antwoord op die vraag.

Het probleem is dat je, als je autistisch bent, een veel minder scherp beeld hebt van wie je bent dan anderen. Dat is logisch te verklaren: je ziet details beter dan de grote lijnen. Wanneer je naar jezelf kijkt, in de loop der tijd, zie je dus steeds verschillende personen. Het wordt geen geheel. Je hebt dus grote behoefte om jezelf op een intellectuele manier te begrijpen.  Die behoefte neemt alleen maar toe wanneer je de diagnose ASS krijgt.

Voor mij heeft dit tot een soort filosofische worsteling geleid. Ik kon niet rusten voor ik er uit was. Ik moest van alles uit de knoop zien te krijgen.

(meer…)

De mens is een sociaal dier (en hoe zit het dan met autisme?)

De meiden wordt gehaald

Over altruïsme, sociaal gevoel bij mensen, en dan vooral de biologische kant daarvan bestaan zoveel misverstanden dat ik hier in sneltreinvaart wil uitleggen hoe dat in elkaar zit. En dan neem ik natuurlijk meteen het misverstand mee dat wie autistisch is niet sociaal zou zijn.

De mens is een sociaal dier. Dat lijkt een open deur, maar er zijn nogal wat mensen die tegen die mededeling in opstand komen. Fundamentalistisch gelovigen bijvoorbeeld, die het een gruwel vinden om de mens een van de vele diersoorten te noemen. Of mensen die vinden dat een maatschappij alleen maar met keiharde controle kan worden ingericht, omdat mensen elkaar het licht in de ogen niet gunnen.

Maar de mens is een sociaal dier, en daar moet je met de inrichting van de maatschappij rekening mee houden.

(meer…)

Bescherm je waarden en verzet je tegen normen

Er is iets vreemds aan de hand in Nederland. Normen worden steeds strikter, terwijl je uitspreken over morele waarden steeds meer taboe wordt.

Normen zie ik simpelweg als dat wat `normaal’ wordt gevonden. Rutte liet met zijn `Wie niet normaal doen rot maar op’ duidelijk weten dat het aanleggen van strikte normen op het hoogste niveau in de politiek gewenst is.

Morele waarden gaan over wat je als goed en kwaad ziet. (meer…)

Hoe De Correspondent de Islamhaat aanwakkert

De Correspondent wil graag `in gesprek komen’ met PVV-stemmers. Daartoe nodigen ze PVV-stemmers uit, die dan anoniem hun verhaal mogen doen, zonder enige kritische noot van de redactie. Correspondent-leden worden gemaand niet kritisch te zijn. Ze mogen vragen stellen, en PVV-stemmers of anderen kunnen voor deze gelegenheid gratis lid worden van De Correspondent (met willekeurig op te geven naam en e-mail).

Deze manier van werken heeft als effect dat er gratis propaganda voor de PVV (of extreem-rechts in het algemeen) wordt verspreid. Hoe dat in z’n werk gaat, laat ik zien aan de manier waarop een van deze geïnterviewden Islam-haat aanwakkert onder goedgelovige Correspondentleden. Dat doe ik door de tekst van het interview (waarin overigens geen vragen te zien zijn), en de tweede tekst die de geïnterviewde mocht plaatsen als artikel, te analyseren alsof het daadwerkelijk (bedoelde) propaganda is.

(meer…)

Hoe kan ik het Marokkaans staatsburgerschap krijgen?

De laatste hype onder weldenkende mensen, blijkt te zijn dat je vooral naar PVV-stemmers zou moeten luisteren. Dat houdt in dat je ze niet tegenspreekt, dat je niet doorvraagt, en dat je veel empathie opbrengt voor hun ideeën, bijvoorbeeld voor het idee dat sommige Nederlanders Nederland uitgezet zouden moeten worden.

Ook De Correspondent gaat mee in die hype, met als voorlopige dieptepunt dat een PVV-stemster anoniem haar mening mag verkondigen, zonder enige tegenspraak. Niet in de vorm van een bijdrage (dat kon altijd al, zij het niet anoniem), maar in de vorm van een artikel. Eenzelfde podium krijgt ook deze `Islamcriticus’.

(meer…)