Theo Bakker over studeren en autisme in het hoger onderwijs

Theo Bakker is gepromoveerd op onderzoek rond het studiesucces van autistische studenten in het hoger onderwijs. Hij heeft naar aanleiding daarvan twee interviews gegeven.

Eén interview met de NRC: https://www.nrc.nl/nieuws/2022/06/08/studenten-met-autisme-zijn-de-kanaries-in-de-kolenmijn-a4132802. Laat je niet afschrikken door de term ‘met autisme’.

Het andere interview heeft de vorm van een podcast: Wat maakt studeren met autisme ‘anders’?

Beide interviews zijn erg de moeite waard als je autistisch bent en studeert, of er over denkt te gaan studeren. Je leert er uit dat je je studie waarschijnlijk veel serieuzer neemt dan anderen, bijvoorbeeld. Dat anderen, als ze het gevoel hebben niet voldoende te weten voor een tentamen, gewoon gaan en wel zien (en het dan toch soms halen), waar jij misschien thuis zult blijven.

Zijn proefschrift is online te bekijken.

Autisme en tijd

Er staat niets over tijd bij de officiële kenmerken van autisme. Toch hoort het echt bij autisme: problemen met tijd.

Kloktijd

Stel dat je een afspraak in je agenda hebt staan om 14.30, dan staat de hele dag in het teken van die afspraak. Minstens 100 maal bereken je opnieuw of je voldoende tijd hebt ingeruimd voor de reis naar je afspraak toe, of je geen vergissing hebt gemaakt. En steeds opnieuw vraag je je af of je lijstje met wat je mee wilt nemen (op papier of in je hoofd) wel volledig is.

(meer…)

Autisme en maatschappij

man zit uin kruiwagen

Soms krijg ik bij de GGZ het beeld van mensen die heel druk bezig zijn met het redden van met olie besmeurde vogels, terwijl achter hen olietankers varen die allemaal lek zijn. Depressies, angststoornissen, burn-outs, je kunt dat allemaal niet los zien van de manier waarop we de maatschappij hebben ingericht. In plaats van je te richten op kwetsbaarheden van individuen en je best te doen hen weerbaarder te maken, zou je ook moeten aangeven welke aspecten van de maatschappij ziekmakend zijn. Gelukkig zijn er steeds meer psychiaters die dat doen.

(meer…)

Autisme en intensieve menshouderij

flatgebouw

Veel mensen proberen de toename aan diagnoses autisme en ADHD te duiden. Zo ook de psychiater David Con, die de toename in het Parool wijt aan het gebruik van taal. In onze taal zouden we gedrag en ervaring al snel als afwijking beschouwen, en daardoor worden er zoveel labels uitgedeeld.

Ik denk dat het niet zo eenvoudig ligt. Die taal, waarin iemand die veel beweegt druk wordt genoemd, en iemand die niet gemakkelijk met anderen praat verlegen, ontstaat niet zo maar vanzelf. Die taal gebruiken we omdat we de maatschappij steeds meer zo hebben ingericht dat mensen als vanzelfsprekend aan een bepaalde norm moeten voldoen. Dat is het probleem. De taal is alleen een symptoom.

(meer…)

Knopen van de diagnose ASS ontwarren

Begrijpen wie je bent is waarschijnlijk een behoefte van iedereen, maar als je autistisch bent heb je er een nog veel grotere behoefte aan. Een diagnose werkt dan als een tweesnijdend zwaard. Aan de ene kant geeft het je houvast: “Oh, het is dus normaal dat ik me niet normaal voel”, “Oh, dat ik zo snel moe word van geluiden komt dus door mijn autisme”. Aan de andere kant ben je opeens officieel “niet normaal”.

Daar komt nog bij dat een diagnose ASS alleen iets zegt over wat er aan je waar te nemen valt. Het zegt niet iets over hoe je in elkaar zit. Er zijn allerlei theorieën over wat autisme precies is, maar er is geen eensluidend antwoord op die vraag.

Het probleem is dat je, als je autistisch bent, een veel minder scherp beeld hebt van wie je bent dan anderen. Dat is logisch te verklaren: je ziet details beter dan de grote lijnen. Wanneer je naar jezelf kijkt, in de loop der tijd, zie je dus steeds verschillende personen. Het wordt geen geheel. Je hebt dus grote behoefte om jezelf op een intellectuele manier te begrijpen.  Die behoefte neemt alleen maar toe wanneer je de diagnose ASS krijgt.

Voor mij heeft dit tot een soort filosofische worsteling geleid. Ik kon niet rusten voor ik er uit was. Ik moest van alles uit de knoop zien te krijgen.

(meer…)

De mens is een sociaal dier (en hoe zit het dan met autisme?)

De meiden wordt gehaald

Over altruïsme, sociaal gevoel bij mensen, en dan vooral de biologische kant daarvan bestaan zoveel misverstanden dat ik hier in sneltreinvaart wil uitleggen hoe dat in elkaar zit. En dan neem ik natuurlijk meteen het misverstand mee dat wie autistisch is niet sociaal zou zijn.

De mens is een sociaal dier. Dat lijkt een open deur, maar er zijn nogal wat mensen die tegen die mededeling in opstand komen. Fundamentalistisch gelovigen bijvoorbeeld, die het een gruwel vinden om de mens een van de vele diersoorten te noemen. Of mensen die vinden dat een maatschappij alleen maar met keiharde controle kan worden ingericht, omdat mensen elkaar het licht in de ogen niet gunnen.

Maar de mens is een sociaal dier, en daar moet je met de inrichting van de maatschappij rekening mee houden.

(meer…)

Autisme: wat is het? de maatschappij, vaccinaties, aangeboren, …?

Lange tijd geloofden mensen dat autisme het gevolg was van zogenaamde ijskastmoeders . Tegenwoordig geloven sommige mensen dat kinderen autisme kunnen `krijgen’ van vaccinaties. Veel mensen hebben ook het gevoel dat autisme zo aan het toenemen is dat het wel moet liggen aan “het milieu”, of voeding  of zo. Hoe zit dat?

Het is lastig dat autisme zo’n vaag begrip is. De diagnose wordt gesteld volgens de DSM, de  Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders, die een aantal eigenschappen (symptomen) opsomt, waarvan iemand er een aantal van moet vertonen vanaf de vroege kindheid. Dat is zo ongeveer de definitie. Gelukkig zijn er ook ideeën over hoe die eigenschappen tot stand komen, die meer zeggen over wat autisme nou eigenlijk is.

(meer…)

Lichaamsbeeld en de confectie-industrie

Het beeld dat we met z’n allen hebben van een vrouwenlichaam, het ideaalbeeld van een vrouwenlichaam, is onrealistisch slank. Dat is -neem ik aan – bij iedereen bekend. Voor een deel ligt dat natuurlijk aan de vaak ongezond slanke modellen op de catwalks en in modebladen (in dat laatste geval wordt er bovendien nog eens flink gephotoshop’t).

Maar de confectie-industrie heeft misschien nog wel een grotere invloed op het negatieve zelfbeeld dat veel vrouwen hebben, op een manier die minder direct duidelijk is. Het ideaalbeeld van vrouwen is ook ongeveer tegelijkertijd met de opkomst van de confectie-industrie magerder geworden: Marilyn Monroe wordt nu dik gevonden. (meer…)

Praten over zelfmoord?

Het aantal geslaagde zelfmoorden neemt de laatste jaren in een angstwekkend tempo toe. Elke zelfmoord is er één te veel. Niet alleen zie je dat bij niet-geslaagde pogingen de betreffenden vaak erg blij zijn dat ze nog leven, maar elke zelfmoord laat een spoor van vernieling om zich heen na.
Ik kan er van meepraten: mijn broer, mijn moeder en mijn zus hebben zelfmoord gepleegd (in 1988, in 1997 en in 2003).

Er wordt erg weinig over zelfmoord gepraat, misschien mede vanuit het idee dat je het, door er over te praten, zou kunnen stimuleren. Is dat zo? Als er over praten wel positief kan zijn, hoe kun je er dan zo over praten dat mensen er daadwerkelijk iets aan hebben? (meer…)

Het kabinet bevordert depressie

Het motto van de overheid is sinds een poos om streng en hard te straffen. Ik merkte dat laatst aan den lijve toen ik een boete kreeg, van de Belastingdienst, van 147 euro vanwege het te laat betalen van een bedrag van 12 euro (veroorzaakt door een mobiele telefoon die geen SMS-berichten meer wilde ontvangen). De medewerker van de Belastingtelefoon meldde dat dat helaas nou eenmaal zo was, en dat de boete vorig jaar nog 43 euro bedroeg.

Ik moest denken aan al die mensen die afhankelijk zijn van deze nieuwe hardvochtigheid (en onrechtvaardigheid) in hun inkomen: iedereen met een uitkering, die bij zo’n vergissing of fout nu niet alleen hun uitkering (al dan niet tijdelijk) kwijtraken, maar ook absurd hoge boetes moeten betalen van hun non-inkomen.

(meer…)