Autisme en het voorspellende brein van Peter Vermeulen

boekomslag

Ik wist al lang dat het boek er aan zat te komen, en ik heb er halsreikend naar uitgekeken: het boek waarin Peter Vermeulen de nieuwe theorie over autisme uitlegt.

Die nieuwe theorie houdt in dat autisme iets te maken heeft met de manier waarop we waarnemen. Waarnemen gaat niet, zoals lang is gedacht en nog steeds wordt gedacht, zo dat je hersenen input krijgen van je zintuigen (ogen, oren, enzovoort) en die verwerken. Nee, je hersenen zijn slimmer dan dat.

Je hersenen weten al van alles over wat er om je heen waar te nemen valt. Het zou zonde zijn om al die beelden, al dat geluid, de temperatuur, het gevoel van de kleren die je aan hebt, om dat alles steeds opnieuw te interpreteren, te verwerken.

(meer…)

Autisme, wat is het nou eigenlijk?

Volgens sommige mensen bestaat er eigenlijk helemaal niet iets als autisme. Het is een verzameling symptomen, volgens hen, die in de loop der tijd vaak is veranderd, en die misschien niets met elkaar te maken hebben. Gelukkig denkt niemand meer dat autisme iets is dat je krijgt door een verkeerde opvoeding, en ik hoop dat de mythe dat je autistisch zou kunnen worden door een vaccinatie ook aan het uitsterven is. Er is een aantal theorieën geopperd over wat de essentie zou zijn van autisme. Dus: wat is autisme nou eigenlijk?

(meer…)

Autisme en empathie

beeld met drie figuren uit metaal

In zijn boek Zero degrees of empathy uit 2011 worden autisten, samen met mensen met een aantal persoonlijkheidsstoornissen (narcisme, borderline en psychopathie) door  autisme-onderzoeker Simon Baron-Cohen  opgevoerd als mensen zonder empathie. De Amerikaanse titel is The science of evil, om het nog eens sterker aan te zetten. Met tussen haakjes excuses voor iedereen die “autist” als scheldwoord ziet. Ik gebruik het hier niet als scheldwoord maar als verkorte vorm van “iemand met de diagnose ASS”.

(meer…)

Autisme en communicatie

Dames in Flamencojurk aan de koffie

Stel je een wereld voor waarin ruim 95% van de mensen autistisch is. In die wereld zou er een afwijking bestaan. Laten we die afwijking Alterisme Spectrum Stoornis noemen, waarin Alterisme staat voor: op anderen gericht.

Hypothetische gebeurtenissen

In de DSM (Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders ) zou dan onder andere iets staan als:

Beperkingen in de communicatie en interactie.
    Kernsymptomen: Deficiënties in communicatie op inhoud, in het expliciet maken van behoeften, de neiging tot pesten.
 

In de toelichting zou dan staan dat communicatie vaak niet betrekking heeft op feitelijkheden, maar over hypothetische gebeurtenissen die andere personen betreffen. In de toelichting zou waarschijnlijk ook staan dat personen met deze afwijking vaak, in tegenstelling tot wat de naam van de afwijking doet vermoeden, in sterke mate egoïstisch zijn.

(meer…)

Autisme en tijd

Er staat niets over tijd bij de officiële kenmerken van autisme. Toch hoort het echt bij autisme: problemen met tijd.

Kloktijd

Stel dat je een afspraak in je agenda hebt staan om 14.30, dan staat de hele dag in het teken van die afspraak. Minstens 100 maal bereken je opnieuw of je voldoende tijd hebt ingeruimd voor de reis naar je afspraak toe, of je geen vergissing hebt gemaakt. En steeds opnieuw vraag je je af of je lijstje met wat je mee wilt nemen (op papier of in je hoofd) wel volledig is.

(meer…)

Autisme en maatschappij

man zit uin kruiwagen

Soms krijg ik bij de GGZ het beeld van mensen die heel druk bezig zijn met het redden van met olie besmeurde vogels, terwijl achter hen olietankers varen die allemaal lek zijn. Depressies, angststoornissen, burn-outs, je kunt dat allemaal niet los zien van de manier waarop we de maatschappij hebben ingericht. In plaats van je te richten op kwetsbaarheden van individuen en je best te doen hen weerbaarder te maken, zou je ook moeten aangeven welke aspecten van de maatschappij ziekmakend zijn. Gelukkig zijn er steeds meer psychiaters die dat doen.

(meer…)

Leven met aandacht

Hoog in de bergen

Er heeft de afgelopen tien jaar een revolutie plaatsgevonden in autismeland. Terwijl er vroeger geen enkele aandacht was voor de zintuigen is het nu algemeen aanvaard dat ‘prikkelgevoeligheid’ een kernaspect van autisme is.

Dat is natuurlijk heel fijn, want prikkelgevoeligheid hoort bij autisme, en therapeuten en coaches en autisten zelf hebben nu handvatten om daarmee om te leren gaan. Maar die prikkelgevoeligheid kun je op een heel andere manier bekijken. Een manier die niet klinkt als iets dat lastig is, maar als iets dat positief is.

(meer…)

Autisme en integriteit

Joris verslaat de draak

Het is een bekend experiment. De proefpersoon komt binnen in een kamer vol andere proefpersonen – denkt de proefpersoon. In werkelijkheid zijn de anderen acteurs. Op de vraag `hoeveel is 7 plus 8′ antwoorden die acteurs stuk voor stuk `16′. Als de proefpersoon aan de beurt is, antwoordt die ook `16′. De meeste mensen blijken zich zo te gedragen. Preciezer gezegd, de meeste neurotypici blijken zich zo te gedragen. Neurotypicus, dat is het etiket dat je aan iemand kunt geven die niet autistisch is, zoals `autist’ het etiket is dat je geeft aan iemand die dat wel is.

(meer…)