Fanatiek atheïsme

 

Net zoiets als heftig slapen, noemt Frans de Waal fanatiek atheïsme. Niet-geloven kun je niet fanatiek doen, zou je zeggen. Maar je komt het vaak tegen, mensen die tekeergaan tegen willekeurig welke godsdienst, met het argument dat alleen de wetenschap telt en dat religies sprookjes vertellen. Nou is er op zich natuurlijk niets mis met sprookjes: ik heb ze verslonden, nadat ik had leren lezen, maar fanatieke atheïsten gebruiken de term sprookje als iets afkeurenswaardig.

Mijn vader was een fanatieke atheïst. “Katholieken kun je nooit vertrouwen en gereformeerden nog minder”, was een gevleugelde uitspraak van hem. Toen hij kanker had heb ik me geërgerd aan mensen die hem ervan probeerden te overtuigen dat er wel een hemel en een hel was (“het enige wat er is is dat ik zal liggen rotten in een kist” was zijn, naar mijn idee terechte, gedachte over de dood). Maar ik heb me minstens evenveel geërgerd aan mensen die hem ervan probeerden te overtuigen dat hij een euthanasieverklaring moest ondertekenen (“Ik wil de beker tot de laatste druppel leegdrinken” was zijn idee over zijn leven).

Die twee varianten van bekeringsdrang staan voor mij op gelijke voet, ook al komt de ene variant van mensen die een geloof aanhangen en de tweede variant van mensen die dat juist niet doen. Bekeringsdrang heeft dus niet perse iets met een geloof te maken. Andersom is het beslist niet zo dat elke gelovige aan bekering doet. Ik denk dat fanatieke atheïsten dit soort denkfouten maken: bepaalde eigenschappen toedichten aan elke gelovige waar dat niet met de waarheid strookt, en andersom vergeten dat diezelfde eigenschappen ook voorkomen bij niet-gelovigen.

Godsdienst heeft in ons dorp een aantal functies. Het is, misschien wel in de eerste plaats, een stelsel van rituelen. Zoals in heel Nederland Koninginnedag een ritueel is, waarbij van alles wordt georganiseerd, en mensen andere dingen doen dan op andere dagen, zo zijn er in dit katholieke dorp allerlei rituelen, zoals de jaarlijkse processie, het meiden (mei-den, maar dat het geschreven lijkt op meiden is ook weer niet toevallig) halen, Allerzielen, de zaterdagavond- en zondagsmissen, en natuurlijk Kerstmis, Pasen en Pinksteren. Katholieke missen zelf (ik maak ze mee want ik zing in het kerkkoor) zijn natuurlijk een soort überrituelen.

Bij die rituelen valt op dat er allerlei heidense aspecten gemengd zijn met de “officiële” godsdienst: het meiden halen lijkt bijvoorbeeld niets katholieks te hebben, maar het ritueel wil wel dat de pastoor meeloopt (en verplicht onderweg bij elke pleisterplaats een borreltje drinkt). Kerstmis is een duidelijk voorbeeld: de kerstboom is heidens van oorsprong, de tijd van het jaar hoort bij de midwinterviering, en het geloof heeft daar de viering van de geboorte van Jezus in verweven. Bij de rituelen in het dorp zie je goed dat rituelen de functie hebben om mensen te verbinden: je ziet elkaar bij zo’n gelegenheid, en je hoeft niet zelf te bedenken wat je zult doen; het is elk jaar, of elke week, hetzelfde.

Rituelen hebben op zich dus weer niet perse iets met godsdiensten te maken, maar godsdiensten zijn wel erg goed in het handhaven van rituelen. Ik heb het idee dat de meeste fanatieke atheïsten niet echt enorme bezwaren hebben tegen rituelen. Ze noemen het poppenkast misschien, maar iets destructiefs is er toch moeilijk in te vinden.

Een andere functie is dat het geloof iedereen er steeds aan herinnert dat je “goed” moet doen. De neiging tot goed willen doen zit in iedere mens (Frans de Waal heeft dat in een aantal van zijn boeken overtuigend aangeduid), maar er zijn zoveel conflicterende neigingen (bijvoorbeeld wantrouwen in de ander) dat het vaak lastig is om aan die neiging toe te geven. De pastoor laat in z’n preken (en de verhalen uit de bijbel) steeds zien dat dat is wat Jezus bedoelde. Daar staat Jezus niet alleen in: in elk geloof staat “goed doen” centraal.

Uiteraard heeft godsdienst niet het alleenrecht op “goed doen”: de angst van sommige gelovigen dat met het overboord kieperen van godsdienst ook de moraal zou verdwijnen is ongegrond. Er zijn ook gelovigen die (ten onrechte, zou Jezus zeggen) het gevoel hebben dat ze al goed *zijn* doordat ze van het juiste geloof zijn, en dus niet meer hun best hoeven te doen om goed te *doen* (zelf zullen die gelovigen niet zo gauw toegeven dat ze dat zo zien).

“Goed doen” is daarom wel een heet hangijzer voor fanatieke atheïsten. Als je er van uit gaat dat elke gelovige vindt dat hij per definitie goed *is* omdat hij van het juiste geloof is, dan is het voorstelbaar dat je anti-godsdienstigen bent. Het is alleen niet waar dat elke gelovige zo denkt.

Als je gelooft dat elke gelovige ervan overtuigd is dat je als atheïst geen moraal kunt hebben, dan is het voorstelbaar dat je fanatiek atheïst bent. Het is alleen niet zo dat elke gelovige zo denkt.

Andersom zijn er ook atheïsten die ervan overtuigd zijn dat gelovigen per definitie verschrikkelijke dingen doen “omdat dat moet van hun God”. Bush verklaarde oorlogen uit naam van zijn God, terroristen blazen zichzelf en anderen op uit naam van hun God, de Kruistochten en de Inquisitie vonden plaats uit naam van een God.

Dat is allemaal waar, maar godsdienstigen hebben niet het alleenrecht daarop: Mao en Stalin en Hitler hebben ook nogal wat doden op hun geweten, vanuit andere overtuigingen dan een godsdienst. Tegelijkertijd hebben lang niet alle gelovigen het idee dat hun God ze opdraagt om te doden.

Net als met bekeringsdrang, heeft moorden vanuit een overtuiging dus niet perse iets met godsdienst te maken. Je zou kunnen zeggen dat het te maken heeft met fanaticiteit…

En dan is er het idee van een God en een leven na de dood. In principe is er natuurlijk niets mee mis wanneer mensen iets geloven waarin je zelf niet gelooft, zou je zeggen, maar het probleem daarmee zit hem vooral in de fanatici in vooral de VS die vinden dat de evolutieleer niet op school zou mogen worden gegeven (of alleen als theorie waarvan nog maar bezien moet worden of hij klopt). Dat is inderdaad erg kwalijk.

Die fanatici doen daarmee bovendien alsof godsdienst en wetenschap twee grootheden zijn die een alternatief voor elkaar zijn. Dat is niet het geval: godsdienst vertelt mensen iets over moraal, over hoe te leven; wetenschap kan dat niet. Je kunt hoogstens wetenschap bedrijven vanuit dezelfde verwondering over de wereld die godsdienstigen inspireert in hun geloof.

Ook in dit geval is duidelijk dat lang niet alle gelovigen wetenschappelijke uitkomsten ontkennen vanwege hun geloof, en andersom, dat niet-geloven niet betekent dat je wetenschappelijke uitkomsten per definitie erkent. En dus is het niet terecht om dit uitsluitend toe te schrijven aan gelovigen en om alle gelovigen daar op af te rekenen.

Maar er is nog iets anders aan de hand bij die laatste kwestie. Atheïsten kunnen het vaak niet laten om zich superieur te voelen aan mensen die dingen geloven die in hun ogen simpelweg – wetenschappelijk bewezen – niet bestaan. Toch kun je ook dat anders zien.

Bestaat liefde, bijvoorbeeld? Dat is iets dat je kunt voelen, maar waarvan je het bestaan niet kunt “bewijzen”. Stel je eens voor wat het precies betekent dat er geen leven na de dood is, dat dit het is, dat je een stukje tijd hebt waarin je de wereld kunt meemaken. En besef dan hoe wonderbaarlijk groot en rijk die wereld is, en wat een absurd geluk het eigenlijk is dat je zo’n stukje tijd tot je beschikking hebt. Dan heb je iets te pakken dat anderen “God” noemen.

Voor veel godsdienstigen is het zo symbolisch, en verder niet; voor anderen is het letterlijker.

Datzelfde geldt voor het leven na de dood. Iedereen die een naaste is veloren kent dat gevoel, dat de ander nog mee kan kijken naar hoe het met jou verder gaat. In jouw gedachten bestaat die ander nog. Voor veel godsdienstigen is *dat* het leven na de dood; voor anderen is het minder symbolisch.

Het is dus een heel grijs gebied dat strekt van iets dat je op geen enkele manier “onwetenschappelijk” kunt noemen, tot iets dat niet strookt met ons beeld van de werkelijkheid (omdat het minder symbolisch wordt ervaren). Maar als je beseft hoe grijs dat gebied is, is het ook minder moeilijk om mensen die op die manier geloven,  niet-symbolisch maar letterlijk,  met rust te laten, om te respecteren dat dat is wat ze geloven.

26 gedachten over “Fanatiek atheïsme

  1. Kei-Hard en Vochtig Atheïsme : Toen mijn gelovige moeder aan haar atheïstische levenslange hartsvriendin vertelde dat ze na het verlies van mijn vader, waar ze bijna 55 jaar zielsveel van had gehouden, dat ze veel aan haar geloof had gehad in het rouwproces, zei die hartsvriendin ” oh , dan hoef je zeker ook niet meer te huilen”. Mijn moeder heeft haar maanden niet meer kunnen/willen spreken..

  2. zo, de lay out ziet er stukken beter uit achter de computer (op de ipod ziet het er niet zo best uit)

    Maar goed, waar waren we, ja, volgens mij heb je niet goed gelezen wat ik getypt hebt, daarbij herhaal je gewoon wat je eerder al gezegd hebt en dus zijn we hier in een cirkel aan het discussiëren

    even ordelijk:

    Hitler heeft de evolutieleer verkeerd begrepen, dat zijn we eens, maar tegelijkertijd zeg jij dat evolutie en fokken zo goed als hetzelfde is, vindt je dat niet tegenstrijdig? en je gaat hier dus ook veel te kort door de bocht, het enige overeenkomende hier is erfelijkheid, mensen fokken al heel lang met dieren en gewassen zie mijn vorige (comment)
    dus nogmaals, Hitler dacht dat ie met evolutie bezig was, maar hij was gewoon aan het fokken.

    maar ook al was ie vanuit evolutieleer bezig dat maakt niet uit, het maakt het niet minder waar, en nogmaals Hitler was katholiek, hij dacht echt dat ie god’s werk deed, dus haal hem maar uit dat rijtje van Moa en Stalin, en ook hier dezelfde beredenering, atheïsme is geen ideologie, het is simpelweg het niet geloven in een god, ook het feit dat deze mannen atheisten waren maakt god nog niet waar, ook al zou de hele wereld beter af zijn om te geloven in een een of andere god, dit maakt god nog niet waar.

    en jij valt weer terug in dat boek analogie, maar verliefdheid is vrij simpel uit te leggen, je wordt verliefd op iemand waarvan jij denkt dat het een goede partner is, en die goed voor jou en mogelijke kinderen zal zorgen en die verliefdheid zorgt voor de binding tussen 2 mensen zodat als een team de kinderen opvoedt en er dus voor zorgt dat je dna blijft voortbestaan, evolutionair voordeel dus, dat die stofjes vrij komen bij bepaalde mensen en niet bij anderen kan allerlei redenen hebben, meeste onbewust, en hoe je ervaring met mensen om je heen waarvan je weet hoe die leven en hoe succesvol die zijn en welke eigenschappen jij plezierig vindt etc. maar ik weet dat jij dit niet voldoende zult vinden, dus verdiep je misschien in het onderwerp “vrije wil” en misschien begrijp je dan wat ik probeer te zeggen.

    • Je zegt: “Hitler heeft de evolutieleer verkeerd begrepen, dat zijn we eens, maar tegelijkertijd zeg jij dat evolutie en fokken zo goed als hetzelfde is, vindt je dat niet tegenstrijdig?”

      Nee. Dat heb ik je al duidelijk uitgelegd. Hitler had het idee dat de evolutie een doel heeft, en dat dat doel bij mensen niet meer gehaald werd. Daarom vond hij dat hij de natuurlijke selectie zelf moest vervangen.
      Evolutie heeft geen doel. Dat heeft hij dus verkeerd begrepen.

      Dat Hitler katholiek was doet niets af aan het feit dat zijn “fokprogramma” (je vergeet voor het gemak steeds even zijn uitroeiprogramma) op geen enkele manier door zijn katholicisme geïnspireerd was, maar door zijn idee van wat de evolutietheorie was.

      Je zget: “maar verliefdheid is vrij simpel uit te leggen, je wordt verliefd op iemand waarvan jij denkt dat het een goede partner is, en die goed voor jou en mogelijke kinderen zal zorgen en die verliefdheid zorgt voor de binding tussen 2 mensen zodat als een team de kinderen opvoedt en er dus voor zorgt dat je dna blijft voortbestaan, evolutionair voordeel dus”

      Nee, wat je opsomt is er de oorzaak van dat er tijdens de evolutie zoiets als verliefdheid kon ontstaan. Dat zegt niets over hoe het voelt, over de inhoud.

      Zo heeft het ook evolutionair voordeel om pijn te voelen. Als je dat aan iemand uitlegt die geen pijn kan voelen is zo iemand geen steek verder met het begrijpen wat pijn *is*.

      Beter kan ik het niet uitleggen. Als je nog steeds niet begrijpt wat ik schrijf heeft verder duscussiëren geen enkele zin.

    • Stalin was gelovig opgevoed; “Stalin werd geboren op 6 december 1878. Hij groeide op met het georgisch-orthodox geloof; van processies, duivelsuitdrijvingen, heiligenvereringen, dankmissen, kerkdiensten en hij werd noodgedwongen opgevoed door veel priesters. Vader en moeder hadden vaak slaande ruzie en ook stalin werd soms halfdood geslagen door vader. Stalin, die eigenlijk jozef Dzjoegasjvili heette moest al op vroege leeftijd meemaken dat hij de pokken overleefde(veel kinderen stierven), een longontsteking, twee ongelukken, zijn vader ging het huis uit, ging failliet en vertrok uit Gori en zijn vader ontvoerde hem. Hij had een aantal blijvende verminkingen waaronder een pokdalig gezicht.”
      Zijn gedrag is dus in een context te plaatsen van opvoeding en religie.

      Jammer Sylvia dat je in een kerkkoor zit, zo te lezen neig je naar gelovigen “goed te praten”; wat dacht je van die macht die ze al duizenden jaren hebben en de onmacht van voetvolk, verkrachtingen en andere repressies; zo vrijwillig was het allemaal niet.

      Verliefdheid hoef je niet in de evolutionair kader te zetten; wat denk je van feromonen en van oxytocine, om het even uit mystieke sfeer te halen?

      • Ik praat geen enkel gedrag goed dat niet door de beugel kan.
        Maar wat ik aangeef, is dat allerlei misstanden die zijn gepleegd door mensen die zeggen te geloven, niet betekent dat daarmee iets als godsdienst op zich “verkeerd” is.
        Ik zie helemaal niets verkeerds in welk geloof dan ook; ik zie iets verkeerds in sommige *daden*.
        En of die daden wel of niet uit naam van een geloof worden gepleegd maakt geen enkel verschil.

  3. Sorry for my English response, my Dutch skills are lacking indeed. Another very interesting article, Sylvia. From my experience ‘fanatical’ anything—religion, ideology, brands, lifestyles etc—are where discord begins to appear. I use the term ‘fanatic’ in the negative context, however—the context in which wars have been started due to religious fanatics, using their religion as a scapegoat for causing harm. Or where people hate others for not sharing their love of a religion, product etc. Look at the PC/Mac/Linux wars which raged throughout the 2000s—what a waste of energy! People actually HATING others because of their choices.

    On one hand you have the Christians who believe the bible is one of the most powerful symbols of God. On the other hand you have the Pagans who say: “leave the bible in the wind and rain, the text will run and the paper will disintegrate—my god IS the wind and rain”. This can continue ad nauseam because it is the human spirit to be competitive and demonstrate one-upmanship.

    Much of my family is deeply Christian Reformed—one could say fanatical—but in a different context. They coexist in good harmony in communities which include Sikhs, atheists, Pagans etc. There are many who are pro-Apple, pro-Mercedes etc (again one could say fanatical) who likewise respect the choices of the pro-Android and pro-Audi people.

    I find myself sitting on the fence, in a safe space, with spiritual beliefs but not committed to any one ideology. However, I believe strongly in one thing—respect for others. Isn’t this the basis of most religions and ideologies? Fanatics or non-fantatics alike, if everyone demonstrates respect, the acting of ‘doing good’ follows by default, along with tolerance and acceptance. This utopian scenario was of course how Gene Roddenberry saw the future of the world in Star Trek but unfortunately our society has a long way to evolve to get to this point.

  4. Goed stuk Silvia.
    Een kleine correctie. Hitler geloofde wel degelijk in (een) god. Dat kun je makkelijk constateren als je “Mein Kampf” leest. En Duitse soldaten hadden wel degelijk “Gott ist mit uns” op hun riem staan.
    Dat het ontkent of ondergesneeuwd wordt door gelovigen ligt voor de hand. Ze willen geen etterbak in de “familie”.

    Ik herken wel iets van je vader. Ik ben ook “fanatiek” atheïst.
    Zoals je mogelijk weet (ik heb het wel eens vermeld op joop.nl) heb ik ooit terminaal slokdarmkanker gehad.
    Een ziekte die ongeneeslijk is. Slechts 5% geneest ná chemotherapie. Ik heb die therapie toen afgewezen.
    Wel heb ik, in tegenstelling tot je vader, een euthanasieverklaring getekend. Mijn reden was dat ik niet, zoals bij mijn ouders is gebeurd lang wil lijden. Niet om het “lijden” zelf want dat valt wel mee. Je kunt in die fase onbeperkt morfine krijgen en zelfs gratis wiet. Maar gewoon omdat ik het m’n omgeving niet aan wil doen. (Mijn zoon was er overigens heel erg op tegen.)
    Dit is allemaal zo’n 10 jaar geleden. Zie, ik leef nog steeds. Absoluut een raadsel. Er is geen enkele verklaring voor.
    Ik heb destijds op internet kond gedaan van m’n naderend verscheiden.
    Zonder het toen te weten is er een clubje van 27 christenen geweest die voor me hebben gebeden.
    Idem dito is dat gebeurt in Sierra Leone, waar de vader van m’n schoonzus stamhoofd is. Alleen toen waren het 120 moslims die voor me baden.
    Hen sterkt het dus in hun geloof. Bidden helpt!
    Zelf ben ik nog steeds atheïst. Ik weet dat er ooit een verklaring zal komen voor m’n wonderbaarlijke genezing.
    Ik ben namelijk ooit eens ook heel erg ziek geweest en toen was het ook kantje boord. Alleen de ziekte was toen onbekend. Uiteindelijk ben ik dus toch beter geworden. Jaren later belde de huisarts me dat “ze” er achter waren gekomen. Ik had waarschijnlijk een variant van de “gekke koeienziekte” opgelopen. Daar was toen (in ’72) nog nauwelijks iets over bekend. Voor zover mij bekend is er toen niet voor mij gebeden. Integendeel. Ik heb heel wat afgevloekt. Of is dat ook een vorm van bidden?

    • Als vloeken een vorm van bidden is, dan bid ik ook erg vaak 😉
      Wat een verhaal!
      Wat Hitler betreft: waar het mij om ging is dat hij geen god als argument gebruikte, maar de (echt verkeerd begrepen) evolutietheorie.

      • Hoe zat dat dan met die evolutietheorie volgens Hitler. (Tegenwoordig wordt het niet meer “theorie” genoemd maar “evolutieleer”. )
        Je hoeft het hier niet per se uit te leggen. Een link is ook goed. Ben zeer geïnteresseerd.
        Lijkt sterk op, lijkt me, dat Hitler een soort pseudowetenschap gebruikte.
        Leon de Winter flikte het om “wetenschappelijk” aan te tonen dat de Palestijnen een bedreiging vormen omdat ze buitengewoon veel kinderen voortbrengen en dus ze maar beter gesteriliseerd kunnen worden. Weet je wel. Dat was ook wat Hitler cs wilden met de joden.

        • Het idee dat “rassen” genetisch van elkaar verschilden was vrij algemeen gangbaar in die tijd. De verkeerd begrepen evolutieleer (inderdaad, een theorie is een te “slap” woord) was dat er bij genetische verschillen altijd een “de beste” was. Dat organismen een piramide vormden met de mens bovenaan.
          Zo’n “minderwaardig” ras zou het “juiste” ras kunnen verzwakken. Daarom moest dat minderwaardige ras worden uitgeroeid. Dat was de theorie zo ongeveer. Daarmee kon hij onderbouwen dat Joden minderwaardig waren, althans, hij vond dat hij dat daarmee kon, en veel mensen geloofden daarin.
          Zie bijvoorbeeld http://www.calvin.edu/academic/cas/gpa/hjhandbuch.htm, en dan Chapter 4.

          • Hitler was gewoon aan het fokken, selective breeding, übermensch (in zijn ogen Dan) blond, blauwe ogen, en dat heeft weinig met de evolutieleer te maken al had hij dat zelf misschien niet door en dan nog heeft de waarheid van de evolutieleer hier niks mee te maken, het word er niet minder waar van, en hitler was katholiek.

    • Beste Henk, wat een verhaal. Experimenten hebben aangetoond dat het bidden minder genezend werkt, dan men probeert te “verkopen”. http://nl.wikipedia.org/wiki/Placebo_%28middel%29

      Ben wel met Silvia’s vader eens. Niets fanatiek aan die man, ik heb bewondering voor hem; het was zijn leven, respect.
      Ik was jaren geleden onverwachts in academisch medisch centrum Alkmaar beland en aan de behandelaars duidelijk gezegd geen gelovigen propaganda aan bed. Helaas in een onbewaakt moment zijn ze toch langs geweest en geprobeerd mijn dochter “om te praten” (toen een gymnasiaste die rationeel opgevoed was en zat op een niet gelovige school). Omdat ze netjes was en beleefd, probeerde ze die gelovige propaganda van zich af te schudden, maar de “preek mevrouw” kwam telkens terug. Om te kotsen, vooral als je weet dat je in zo een situatie hulpeloos ben en niemand wil beledigen, geen raad weet met de situatie. Het is puur misbruik.

      Tot die tijd sprak ik met jehova’s en anderen religieuzen, maar sindsdien is het voor mij gedaan. Ze hebben een blinde vlek en zijn gehypnotiseerd. Hoe meer zieltjes ze winnen, des te beter denken ze in de hemel te komen. Uitingen van discriminaties vinden ze heel normaal.
      Wat de rituelen betreft, daar is niets op tegen, vooral folkloristische en culturele uitingen zijn expressioneel.

      • Het opdringen van een geloof vind ik “fout gedrag”, zeker als dat gebeurt bij iemand die in een ziekenhuis ligt.
        Zoals ik al aangaf vind ik ook het opdringen van bijvoorbeeld euthanasie “fout gedrag”.
        Het is dus – alweer – niet zozeer het geloof dat hier fout is, maar het opdringen van een levensovertuiging aan iemand anders.

  5. Weer een lekker weglezend stukje! En ik zou graag willen toevoegen dat wetenschap en geloof dezelfde moeder hebben, namelijk het niet-weten. Beiden zijn resultaat van de zoektocht naar zekerheden en houvast van mensen in een o zo wonderbaarlijke wereld.

    • Waarom zou de wetenschap niks kunnen zeggen over moraal? Zonder hier al te diep op in te gaan verwijs ik je liever naar Sam Harris ’the moral landscape’.

      En liefde/verliefdheid kan ook gewoon wetenschaPpelijk aangetoond en verklaard worden

      • Sam Harris gaat van een premisse uit (de “well-being” van “conscious creatures” verhogen) en redeneert daarop verder. Dat redeneren is wetenschappelijk; die premisse niet.

        Verliefsheid/liefde kan niet wetenschappelijk verklaard worden. Er is wel van alles bekend over hormonen, over hersengebiedjes die wel of juist niet actief zijn, maar dat is iets anders als “liefde verklaren”.
        Zo bestaat een boek uit een verzameling letters, maar met dat constateren heb je nog niet verklaard waarom een boek zoveel indruk op je maakt 😉

        • Ja, de erfelijkheidsleer van Mendel is samen met de evolutieleer een compleet verhaal, maar je zegt het zelf bij fokken doet de mens de selectie, het hele punt van de evolutieleer is nou juist dat de omgeving/omstandigheden dat doen over een hele lange tijd en heel geleidelijk, fokken met dieren en gewassen deed men al ver voor onze jaartelling en heeft dus op die manier niks met evolutieleer te maken.

          Over Sam Harris kom ik nog op terug, maar kijk ook maar eens op youtube “free will” van Sam. En dit gaat dan in elkaar over, ook “wij zijn ons brein” van dick swaab, jij vindt de verklaring van stofjes/hormonen en hersengebiedjesdie actief zijn niet voldoende als verklaring, maar ik wel, en zodoende kun je dus ook wat zeggen over moraal je kunt meten wat er in de hersenen omgaat. Wetenschap is niet iets ver weg, eng of alleen maar voor mensen met witte jassen in laboratoriums. Weten-schap is niets meer dan een verzameling van bewezen feiten. Je bent misschien toch nog iets spiritueel? Liefde is niet minder mooi als je de mechanismen erachter begrijpt.

          • Dat de selectie bij fokken door de mens wordt gedaan is precies wat ik je zei. Hitler vond dat “de natuur” haar werk niet meer goed deed bij de mens, en geloofde (zoals zovelen) in een soort “doel” bij de evolutie, en vond dat hij dat doel actief moest nastreven.
            Een verkeerd begrepen evolutietheorie dus (zoals er nu nog steeds erg veel mensen zijn die de evolutietheorie niet goed begrijpen).

            Wat Sam Harris betreft heb ik je al uitgelegd wat er wetenschap aan is en wat niet.

            En wat de stofjes in de hersenen betreft, dat is wat ik je uitlegde met die letters in een boek: je mist er de essentie mee. Namelijk de *inhoud* van die gevoelens en gedachten. Daar kun je met wetenschap “niet bij”.

    • Nee, wetenschap pretendeert niets zeker te weten; ook oude bewijzen worden opnieuw onderworpen aan onderzoeken en bijgesteld. Enorme ontwikkeling van de wetenschap is versneld door de vrijheden van de laatste eeuw, zonder kerkelijke en politiek macht. Je hebt monsters en monsters. Gelovigen pretenderen het zeker te weten en kiezen zwakken (vooral bejaarden, zieken en kinderen moeten het ontgelden) om ze te indoctrineren.

  6. Wat me altijd opvalt is dat vooral radicaal Atheisten, vaak enorme zendelingsdrang vertonen, om hun geloof in Apple of Linux of BMW ofzo op te dringen aan anderen.

    En ze geloven dan echt dat hun merk beter is dan andere merken, terwijl dat toch hoe Atheistisch ze zich willen doen voorkomen, simpelweg “een geloof” is, alleen dan is het niet Jezus van Nazareth maar Steve jobs waar ze de beeltenis van op hun Wall hebben gespijkerd 🙂

    Geloven is iets wat heel diep in de psyche verankerd zit, denk maar eens aan hoeveel moeite sommigen doen om niet op plaats 13 te hoeven zitten…

    Ik geloof dus dat Geloven a priori niet goed of kwaad is, maar net als met poepen en doodgaan onlosmakelijk verankerd zit in het mens zijn en vraag me sterk af waarom velen toch zo stellig blijven nbeweren dat een “ander geloof” fout zou kunnen zijn, vind je dat ook niet vreemd ?

Laat een antwoord achter aan Ernst Anepool Reactie annuleren

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

 

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.